The Official Statement
From the Joint Operations Centre regarding the Betty's Bay Fire:
On 16 July 2014 at approximately 19:30 the first report of a fire on the slopes of the mountain in Betty’s Bay was received by the Overstrand Municipal Fire Brigade Services whereby the necessary fire vehicles responded. A Joint Operations Centre was established at Betty's Bay Fire Station.
During the course of the evening, Overberg District Municipality, CapeNature, City of Cape Town as well as Cape Winelands District Municipality provided assistance with resources. A total of 24 vehicles and 85 fire fighters were on the scene. Voluntary evacuation of the holiday homes took place and the Overstrand Local Municipality provided temporary accommodation at the local Crassula Hall in Betty's Bay. No services (water, electricity, telephone, sewerage) were disrupted during the fire.
Two houses were totally destroyed with few homes partially damaged. Approximately 450 hectares of mountain fynbos and private land were destroyed.
Challenges include the fact that most of the affected houses are holiday homes therefore are unoccupied, so the Municipality cannot confirm whether all services are intact. Another concern is the heavy rain which might cause mud slides or significant flooding in the affected area. The Fire Services are in process of conducting an assessment of slightly damaged holiday houses in order to inform those home owners.
The fire was extinguished by 8:30 this morning.
The cause of the fire is unknown at this stage and is pending an investigation.
Wendy Tawse
From The IC Team
The IC Team would also like to thank the following individuals /organisations for providing various services during the incident:
- Betty's Bay Rate Payers Association - providing food and drinks for the fire fighters and availing the Crassula Hall for evacuees;
- Spar - sandwiches;
- Betty's Bay Service Station - providing of fuel for the vehicles;
- Centre Shop (Dougie & his helpers) - sandwiches;
- Penguin Place;
- Various residents, some didn't give me their names, but you know who you are - soup, sandwiches, coffee and cool drinks;
- Provincial & Local Traffic Services - regulating the traffic;
- Kleinmond SAPS - WO Mostert and his colleagues - assisted with evacuation of residents;
- Metro Ambulance and Metro Rescue Services - in case of any emergency;
- Disa Kloof Youth Centre - housing the evacuees.
- And last but not least - all the fire fighters, I can't list all the names but you know who you are - thank you for your commitment and dedication to put out this fire!
And to my IC Team - you know who you are, thank you so much, it was great working with you again!
Wendy Tawse
From the Betty’s Bay Ratepayers Association
Words cannot express our sincere thanks and appreciation to all the Fire Fighters, Volunteer Fire Fighters, SAPS, Law Enforcement and Traffic who came from far and wide to fight the raging fire in Betty's Bay, as well as Security Companies and the Community who lent a helping hand to assist with the evacuation of residents under threat. It is an absolute miracle that there were only two houses which were destroyed. Well done to all.
Dan Fick
From the Councillor’s Desk
Battling the Elements
By the time you read this, every Betty’s Bay resident and/or ratepayer will undoubtedly have taken detailed cognisance of the massive fire that ripped through a part of Betty’s Bay on Wednesday night 16 July and did not subside until the following morning. Fortunately there was no casualty or loss of life; however two houses were destroyed and many other structures damaged. For many it was a night of tension and even terror.
Although vast expanses of blackened land and the lingering smell of heavy smoke still bear stark evidence to the eventful night, the relatively low incidence of damage to property is a massive relief, considering that no fewer than 24 fire vehicles and 85 fire fighters – of whom a number of local volunteers – had to battle the blaze against the overwhelming strength of a gale force north westerly wind that was raging at around 70 km per hour.
The very first and uppermost response that comes to mind is a resounding THANK YOU that we as residents owe to the brave and efficient fire fighters who came to our rescue and prevented a massive disaster. A special word of thanks goes to the volunteers in our area who do not hesitate to fall in beside their paid colleagues and give it their all. (It may have been one of the maiden operations of Pringle Bay’s newly commissioned and endearingly handsome vehicle that goes by the name of Rocky!)
We take note and salute each and every one of you!
ANSWERING THE CALL OF DUTY
It was reassuring and impressive to take note of the ‘JOC’ (Joint Operation Centre) that was rapidly established at Betty’s Bay’s own fire-fighting centre that is based behind the municipal building in the village on Clarence Drive. At the same time as the available vehicles and trained staff were deployed after receiving the first emergency calls, the planning and strategizing kicked in at the centre with Jaco Stemmet, Wendy Tawse and others at the helm. A police representative and an ambulance were also based at the centre. They were soon joined by Overstrand’s director of Protection Services Neville Michaels, Fire Chief Lester Smith, and other senior staff including Marlu Rust, Angelo Aplon and Brian Lobb from as far afield as Gansbaai. Overberg’s fire chief Reinhard Geldenhuys reported to the centre during the course of the evening to deal with official media statements and inquiries.
After the fire broke out no time was wasted in calling for assistance from surrounding areas and without hesitation the ‘home’ team’s ranks were strengthened by vehicles and staff from the City of Cape Town, Winelands Municipality, and Overberg District Municipality. These teams were on the scene until the next morning, when the last flames were finally extinguished.
A call for residents to evacuate their properties was a precautionary measure which, however inconvenient, should be appreciated as a gesture to ensure that people were not caught unawares by smoke and flames. With the wind as strong and erratic as it was, it was almost impossible to tell what the outcome would be.
The deployment and positioning of vehicles and staff were focused on protecting lives and properties in the first place. The force of the wind and the intensity of the fire created a real threat that was extremely challenging to combat.
By the time mayor Nicolette Botha-Guthrie visited Betty’s Bay around 10 am on the 17th of July to drive through the affected area and assess the extent of the fire’s effect, fire chief Lester Smith and his staff were still on duty…! And for 48 hours after the blaze was extinguished, vehicles and staff remained on stand-by in the area before finally reporting that all was well.
ESSENTIAL PRECAUTIONS!!
A very important observation that was made by senior fire brigade officials, is that residents in the Hangklip area should take drastic measures to address the problem of fynbos being allowed to grow in the immediate proximity of houses, thereby creating an unnecessary and potentially disastrous fire hazard.
Houses that are nestled among shrubs and fynbos are extremely difficult to protect!
We therefore call on all home owners and residents urgently to ensure that the area surrounding their houses is kept clear and free of fynbos, which is highly combustible.
IN CONCLUSION:
Herewith a further warm word of acknowledgment and thanks to all who volunteered to help in other ways – like delivering food and drinks to the fire fighters and JOC staff, offering temporary accommodation and making community facilities available, transporting mothers and children to a place of safety; and also to Centre Shop for opening up without hesitation so that stacks of sandwiches could be made by a group of willing women.
Each and every effort was much appreciated and made a huge difference!
Lisel Krige
Van Wentzel Coetzer
Ek sou graag elkeen wat die afgelope week, op welke wyse ookal, bygedra het om my huis en die res van Bettysbaai teen die vernietigende vlamme te beskerm, 'n hartlike handdruk wou gee.
Ek weet nie wie hulle almal is nie, nog minder ken ek hul kontak-besonderhede. Daarom rig ek hierdie skrywe aan jou in die hoop dat jy ook my opregte dank en waardering sal oordra aan almal wat gehelp het om ons Kusdorp (vir ons baie besonders) te red. Ek dink aan die brandweer-mense, die polisie, die verkeersbeamptes, die buurtwag, vrywilligers, die persone wat die operasie gekoördineer het en vele ander. Ek dink hulle het, gegewe die uiters moeilike omstandighede, hul uitstekend van hul taak gekwyt. Baie, baie dankie!
Ek heg hierby aan, my persoonlike belewenis van die gebeure soos wat ek dit op skrif aan my familie gestel het. As jy tyd het, kan jy dit lees.
BETTYSBAAI BRAND.
Vandag was die geluksgodin weer aan ons kant. Baie, baie, dankbaar daarvoor.
Sommige belewenisse, vrese, ervarings en emosies kan 'n mens moeilik in woorde beskryf. Soos bv. wanneer 'n leeu langs jou tent onder 'n kameeldoringboom brul. Iemand wat dit nog nie beleef het, weet nie waarvan jy praat nie. Die afgelope 24 uur was dit weer een van daardie gevalle.
Woensdagaand 8:00 nm bel een van ons Bettysbaai buurvrouens. Dit brand rondom ons huise. Die polisie en brandweer het hulle beveel om onmiddelik te ontruim. Arme Hans, 84 jaar oud, reeds in die bed, is nie eers tyd gegun om iets aan sy voete te trek nie. Ons bel iemand van die buurtwag wat in radioverbinding met die polisie en brandweer is. Ons hoor die brandweer-mense oor die radio sê dat die groot probleem op die hoek van Lake-side en Drivers-road lê – ons adres. Hulle weet nie of ons huisie nog staan nie. Die man sê hy dink ons moet maar kom, al sal ons waarskynlik nie toegelaat word om tot daar te ry nie, want die paaie is toegemaak.
Waterkanne, komberse, pieknieksak, noodkos, flitse, ens word vinnig in die bakkie gelaai. Alles by die huis in die Paarl word net so afgeskakel (ook die stoof met ons aandete), toegetrek en gesluit. My doppie bly net so staan op die kombuistafel. Daar gaan ons. Ons bel die kinders om hulle op slegte nuus voor te berei. Ek het die reputasie dat niemand my op die draaitjies-pad tussen Gordons en Bettys kan klop nie, maar daar kom toe wragtag 'n Merc-sport by my verby wat ek nie weer kan inhaal met die Isuzu nie! Ons het die Paarl in goeie weer en windstilte verlaat. So was dit ook tot ons 3 km van Bettysbaai, deur die uitgrawing kom. Toe skielik, tref ons 'n stormwind van 80 tot 100 km per uur. En daarmee saam 'n gloed, vlamme, rook en as, soos wat ek my in my kindertyd 'n vuurspuwende berg voorgestel het.
Blou-ligte, flikkerende rooiligte, serenes. “Meneer, die pad is gesluit. Daar is 'n brand.” sê die poliesman. (Asof daar dalk iemand is wat dit nie kan sien nie!) “Ja ek weet, dis my huis wat brand. Ek moet gaan kyk”, sê ek.
“Jammer om te hoor. Sterkte. Onthou meneer ry op eie risiko”
Ek wurm die bakkie deur die brandweerwaens en polisie-karre. Dit brand aan drie kante. Maar in plaas van die afgebrande murasie wat ons verwag het, staan ons huisie nog stewig in die rook en gloed. 'n Traan van dankbaarheid kom in die oog. Francois (ons seun) is reeds daar. Hy het die gaskanne ontkoppel, petrol en paraffien uit die tuinhuisie gehaal, sproeiers oopgedraai, en die vullis-dromme vol water gemaak. Ons haal die gordyne af, trek die meubels weg van die vensters en laai dit wat ons as onvervangbaar beskou, in die bakkies. Elzette sit een stoel van oupa Theron se handgemaakte swarthout-eetkamerstel in die bakkie - “Vir 'n keepsake, as die ergste gebeur.” Die oë brand en die sakdoeke voor die neus hou nie eintlik die rook uit die longe nie. Een oog op die vuur, die ander een op die brandweer. Die bakkies staan en luier met oop deure, neuse na 'n ontsnaproete.
Nou monitor ons ook die brand en kyk waar ons bystand kan verleen. Die probleem is dat dit op verskeie plekke brand en die brand in die stormwind weer opvlam waar dit reeds geblus was. Oënskynlik chaos met 27 groot brandweerwaens, (volgens berigte van Kaapstad tot Caledon) kleiner bakkies, watertenks, polisie-voertuie, eienaars wat ontruim en ander wat op balkonne staan en gebedjies opsê. Om 3:00 vm staan die vlamme nog steeds vier verdiepings hoog en spring van vyftig tot honderd meter ver deur die lug waar die volgende fynbos vlam vat. Ook 'n dubbelverdieping grasdakhuis waarvan daar in 'n paar minute net mure oorbly. As die reën wat hul voorspel het, maar tog net wil kom!
Die wind draai en jaag die vlamme weg van ons af. Nou kom ons eers tot die besef dat ons 'vierde kant' reeds vroeër, voordat ons daar was, afgebrand het en dat ons nou relatief veilig is. Francois besluit hy kan ons twee ou mense nou alleen los en ry huistoe. Hy laat weet dat daar nog vyf brandweerwaens oppad is en dat dit al reën in die Kaap. Maar geen druppel op Bettysbaai. Vieruur ry ek vir oulaas 'n draai om te besluit of ek 'n slapie met albei oë toe kan vat. Verskrikte muise sit in die pad en kyk jou vraend aan.
Ons vly ons moeë, rook-stinklywe op die bed neer, trek net skoene uit vir ingeval. Van slaap nie veel sprake. Die andersins stil Lake-side straatjie bly bedrywig. Kort-kort spring 'n nuwe gloed op. Om sesuur weer een noord van ons en ek besef dat net water en baie genade van Bo Bettysbaai vandag kan red. Om sewe-uur gebeur dit toe. Die wind gee skiet en dit reën katte en honde (ou meide met knopkieries in die ou taal). Binne tien minute is dit die einde van die inferno en die strate, wat steeds vol poele van die vorige reën gestaan het, verander in riviere. Ons huisie staan ongedeerd in 'n dam water, waaroor ons nie nou sal kla nie.
Agtuur, in daglig, ry ons weer 'n draai deur die dorp om ons van die skade te vergewis. Twee huise in ons straat (Lake-side Drive) het afgebrand, maar baie het skade – stukkende ruite waardeur gordyne waai, gesmelte geute, afgebrande houthuisies, dekke, ensovoorts.
Terwyl ons weer die gordyne ophang, meubels indra en regskuif en die roet uit die huis probeer kry, besef ek dat ek, wat so lief is om ure lank in die vlamme van 'n vuurtjie te staar, dit in die toekoms met gemengde gevoelens sal doen. Ek dink selfs twee keer voordat ek my pyp aansteek!
Van Mervin Burger (Jnr)
Dagsê Rondevlei Buurtwaglede.
Dit was 'n nag gevul met chaos en rondhardloop, mens het later nie geweet waar om te vat en waar om te los nie en ek dink daar was 'n paar van ons eie Buurtwaglede wat erg bekommerd moes gewees het maar genadiglik redelik lig daarvan afgekom het. Dankie aan almal wat op een of ander wyse bystand verleen het, ek dink Joey se e-pos vat dit goed saam.
Mervin
Van Joey Botes
Dankie Muda!!!
Dit is waarvoor ons daar is. Bly ons kon help. Dit het kophou geverg om na ons eie belange sowel as ons nabye bure sin om te sien maar te danke aan die hulp van BO is ons daardeur en het die meeste mense nie te sleg daarvan afgekom nie. Ons simpatie aan die mense wat wel skade gehad het!!
Ek wil ook sommer van hierdie geleentheid gebruik maak om al die Rondevlei buurwaglede onderleiding van Mervin Burger (Jnr) te bedank vir die wyse waarop hulle ons almal deurentyd deur middel van die tweerigting radios op hoogte gehou het van waar die vuur op sy ergste was sodat ons die inwoners in ons onmiddelike omgewing op hoogte kon hou.
Dit is weereens bewys dat die radios ‘n baie goeie belegging was!!!
Ons leuse is ‘SAAMSTAAN’. Ek glo ons het almal ons 67 minute ter ere van Mandela gedoen.
Mervin ek sal bly wees as jy hierdie e.pos namens my aan al ons lede kan aanstuur. Dankie!
LET WEL:
Dankie ook aan Dougie van Centre Shop wat omstreeks 03h00 sy winkel kom oopsluit het en vir my gese het ek moet kom koffie maak vir al die inwoners en gaste wat in die parkeerarea en by die vulstasie in die koue gesit en wonder het of hulle eiendomme nog OK was.
Dougie het ook gereel op versoek van Wendy Tawse (Ons groot ster in Betty’sbaai) dat ons toebroodjies vir die brandweermanne moet maak, wat ons met graagte gedoen het!!! Dougie weereens die donateur!!
Alle eer aan ons eie Vrywillige Brandweerspan onder leiding van Wendy. Julle is ware helde!
Aan die brandweerspanne van oral – Dankie aan julle – Julle was PUIK!!!
Saamstaan Groete
Joey Botes
Van Muda, Marietjie en Heibé
Hallo Joey, Danie en ander buurtwagsterre
Noudat mens tot verhaal begin kom (ek wou sê, noudat die wind gaan lê het!), wil ek darem net vir julle sê: baie dankie vir alles wat julle eergisternag vir ons buurt gedoen het. Julle het heelnag na ons belange omgesien en ek wil hê dat julle weet hierdie drie ou tantes waardeer dit opreg.
Ek hoor van mense in ander dele wat eers gisteroggend besef het hulle het 'n sms gekry om te ontruim en het salig onbewus van die gevaar heerlik warm lê slaap. Niemand anders het gedink om aan hulle deure te hamer nie. Ander het wel wakker geword van die sms, maar toe was daar nie meer tyd om te dink nie.
Julle het seker gemaak dat almal weet - en deurentyd weet - wat aangaan. Met mense soos julle kan mens deur vuur en vloed loop en heel anderkant uitkom.
Muda, Marietjie en Heibé
Van Francois en Anna Olivier
Wonderlike goeie more aan al ons buurtwaglede
Ja ek dink daar kan nog baie stories vertel word. Mense wat nie betrokke was in ons groot brand van November 1997 sal nou besef hoe nodig dit is dat ons mekaar bystaan.
Terwyl ons ontruim het met net die klere aan ons lyf en ons laptops en ons vierbeen kinders was daar nog barmhartige samaritane
Wat gehelp het. Ons dogter Carina het vir buurvrou oorkant die straat en die drie poodles in haar kar gelaai en saamgevat Pringelbaai toe. Ons wil ook ons dank betuig aan Johan Koekemoer wat van Kleinmond af gekom het om ons huis te kom oppas en in die proses gesien het hoe Anita van Paljas se stoorkamer begin brand. Danksy sy vinnige optrede is groter skade daar voorkom. Dankie ook aan Andre wat gesien het hoe Peter en Penny Davidson se buurman amper sy motorhuis verloor toe dit begin brand en met Francois, Peter en Penny se hulp dit kon blus.
Andre en Lucia De Beer van Pringelbaai moet ook n groot dankie kry aangesien hulle ons vroumense met honde en al oornagverblyf gegee het.
En dan ons dapper brandweer manne wat sopnat en honger deur die nag die vuur baklei het. Ons seun Edward het 3h15 gebel en gevra of sy Pa nie vir hom ‘n toebroodjie kan organiseer nie.
Hoe voel ons buurtwaglede, sal ons nie weer ‘n braai hou om dankie te se dat ons ongeskonde daar uitgekom het en stories uit te ruil nie.
Groete
Francois en Anna